Uống rượu đinh lăng có tác dụng gì cho sức khỏe 2024?
Đã đăng vào by
18 Th3
“Uống rượu đinh lăng có tác dụng gì?” là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi tìm kiếm giải pháp từ thiên nhiên để cải thiện sức khỏe. Trong bài viết này, Tra Most sẽ cùng bạn khám phá lợi ích và những điểm cần lưu ý khi sử dụng rượu đinh lăng, một loại rượu thuốc truyền thống được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
Đinh lăng, còn được biết đến dưới các tên như sâm Nam Dương hoặc Cây gỏi cá, Đinh lăng nếp, với danh pháp khoa học là Polyscias fruticosa (L.) Harms (Tieghemopanax fruticosus R Vig.), là một loài thuộc họ Nhân sâm – Araliaceae.
Mô tả
Trong văn hóa dân gian, có nhiều loại Đinh lăng nhưng chỉ một loại được sử dụng trong y học, đó là Đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa). Đây là loại được ưa chuộng nhất tại Việt Nam, được đánh giá cao nhờ chứa hàm lượng saponin cao tương tự như nhân sâm, còn được biết đến với các tên gọi khác như sâm Nam Dương, Gỏi cá, Đinh lăng nếp. Tại Trung Quốc, người ta gọi loại cây này là “Vũ diệp Nam Dương sâm” do lá cây có dáng vẻ mềm mại, giống như lông chim. Cây này có thể đạt chiều cao lên đến 2 mét trong điều kiện thuận lợi, với hoa màu trắng xám và lá mô phỏng hình dạng lông chim.
Đinh lăng là loại cây bụi nhỏ, có thân gỗ, cao từ 0.8 đến 2 mét, thân mượt không gai, ít phân nhánh với các nhánh trẻ nổi bật bởi lỗ bì.
Lá của Đinh lăng mọc xen kẽ, có bẹ, phiến lá chia thành ba phần giống như lông chim, không kèm lá phụ, dài từ 20 đến 40 cm. Phiến lá chét có dạng răng cưa không đồng đều, nhọn ở đỉnh, cuống nhỏ, dài từ 3 đến 10 mm và tỏa ra mùi thơm nhẹ.
Cây nở hoa từ tháng Tư đến tháng Bảy, hoa mọc thành từng cụm, mỗi cụm gồm nhiều hoa nhỏ, mỗi hoa có 5 cánh màu trắng xám, dài từ 7 đến 18 mm, chứa nhiều hoa nhỏ bên trong. Nhị hoa mảnh, thường có 5 nhị và 5 tràng, bầu hạt chia làm hai ngăn, nhụy ngắn và mảnh.
Quả của Đinh lăng là loại hạch màu trắng bạc, hình trứng, khoảng 1 mm dày, dài 3-4 mm, có cuống.
Rễ của cây uốn lượn, thường được cắt thành từng lát mỏng, mặt cắt ngang có màu vàng nhạt, mặt ngoài màu trắng xám với nhiều vết nhăn và lỗ vỏ.
Mặc dù có nhiều loại cây Đinh lăng với hình dạng hấp dẫn nhưng không phải tất cả đều có giá trị trong y học, một số chỉ được trồng làm cảnh và không được dùng để chữa bệnh như:
Đinh lăng lá to (Polyscias Filicifolia): Còn được gọi là Đinh lăng tẻ hoặc Đinh lăng ráng, có lá lớn, không xẻ thùy, mọc cân đối, màu sẫm hơn và không có viền bạc.
Đinh lăng lá tròn (Polyscias Balfouriana): Còn được biết đến là Đinh lăng vỏ hến, có lá tròn không chia thùy, từ bẹ chỉ có một lá, không có răng cưa và mặt lá bóng.
Đinh lăng lá răng (Polyscias Serrata Balf): Có thân nhẵn, mỗi lá chia thành 3 phần, hình dạng lá tròn giống như răng cưa, màu xanh đậm và bóng.
Đinh lăng lá bạc (P.guilfoylei var. laciniata): Còn được gọi là Đinh lăng trổ hoặc Đinh lăng viền bạc, lá đẹp với viền trắng bạc, mỗi lá chia 3-5 phần, thường trồng làm bonsai.
Đinh lăng lá vằn (Polyscias Guilfoylei): Cây có lá mềm mại, răng cưa viền trắng, phần trắng nhiều hơn Đinh lăng lá bạc, hiếm gặp.
Đinh lăng đĩa (Polyscias scutellaria): Có dáng lá đặc trưng, to tròn, hơi khuyết ở giao điểm cuống, loại này cũng rất hiếm.
Đinh lăng lá nhuyễn hay còn gọi là Đinh lăng lá kim: Lá nhỏ không rõ phiến, màu xanh vàng, thường phát triển kém.
Nguồn gốc
Đinh lăng bắt nguồn từ khu vực các đảo ở Thái Bình Dương và Madagascar, cũng như ở Lào và phía nam Trung Quốc. Tại Việt Nam, cây này được trồng rộng rãi từ bắc chí nam, không chỉ vì giá trị dược liệu trong các cơ sở y tế, đình chùa, sân nhà, mà còn do vẻ đẹp của lá xanh mượt mà quanh năm.
Điều kiện sinh trưởng
Đinh lăng, một loại cây sống lâu năm, yêu cầu điều kiện sống khá đặc thù để phát triển. Không thể sống sót qua điều kiện úng hạn, cây phát triển tốt nhất ở nhiệt độ khoảng 22-23 độ C. Môi trường lý tưởng cho cây là khí hậu nhiệt đới với đất cao ráo, nhiều ánh sáng và độ ẩm.
Cây thường được nhân giống qua phương pháp giâm cành. Người ta chọn cành già, cắt thành đoạn dài 15-20cm và cắm xuống đất nghiêng, thực hiện việc trồng vào các tháng 2-4 hoặc 8-10.
Thu hái, chế biến
Cây Đinh lăng cho phép sử dụng toàn bộ từ rễ, thân, lá, cành đến hoa. Tuy nhiên, rễ là bộ phận được ưu tiên sử dụng nhiều nhất do hàm lượng dược chất cao. Rễ của cây trên 3 năm tuổi được thu hoạch vào mùa thu đông, rửa sạch, cắt lát và sấy hoặc phơi khô. Hoa và lá cũng được thu hái và chế biến tương tự để dùng làm thuốc hoặc ngâm rượu.
Bảo quản
Để đảm bảo chất lượng, dược liệu Đinh lăng cần được bảo quản ở nơi thoáng đãng, tránh ánh nắng trực tiếp và độ ẩm cao. Thỉnh thoảng, nên sấy hoặc phơi khô lại để phòng tránh ẩm mốc.
Thành phần
Rễ Đinh lăng chứa đựng nhiều thành phần hóa học quý, bao gồm 8 loại saponin có lợi tương tự như nhân sâm, hơn 20 loại axit amin, và các vitamin, khoáng chất thiết yếu.
Tính vị, quy kinh
Cây Đinh lăng mang vị ngọt, tính bình, quy vào kinh Phế, Tỳ, Thận, giúp bổ khí, lợi sữa, điều kinh và giải độc.
Công năng
Tăng cường sức khỏe, thúc đẩy sản xuất sữa mẹ, ổn định kinh nguyệt, và loại bỏ độc tố.
Chủ trị
Điều trị tình trạng mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần, cải thiện hệ tiêu hóa, giúp ngủ ngon hơn, và hỗ trợ phụ nữ sau khi sinh nở sản xuất nhiều sữa hơn.
Uống rượu đinh lăng có tác dụng gì? 6 công dụng
Rượu đinh lăng, thường được biết đến là “nhân sâm của người nghèo”, không chỉ nổi tiếng với hình dáng tương tự nhân sâm mà còn chứa lượng lớn Saponin – hoạt chất quý giá với nhiều lợi ích sức khỏe tương tự như nhân sâm.
Giảm mệt mỏi, trị ăn ngủ kém
Rượu đinh lăng giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi và stress trong cuộc sống hàng ngày. Nó cung cấp năng lượng và giúp cơ thể phục hồi sau lao động và tinh thần căng thẳng, từ đó cải thiện chất lượng ăn và giấc ngủ, giúp người sử dụng có một giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Cải thiện trí nhớ
Thành phần dưỡng chất trong rượu đinh lăng có khả năng hỗ trợ tăng cường trí nhớ và sự tập trung. Nó thúc đẩy sự lưu thông máu đến não, giúp cải thiện chức năng nhận thức và giảm thiểu nguy cơ suy giảm trí nhớ.
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng
Rượu đinh lăng cung cấp các hoạt chất có lợi giúp tăng cường hệ miễn dịch. Việc sử dụng thường xuyên có thể giúp cơ thể chống lại các loại bệnh tật, nâng cao khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể.
Giảm đau nhức xương khớp
Các dưỡng chất có trong rượu đinh lăng giúp giảm đau nhức xương khớp, hỗ trợ điều trị các triệu chứng của bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu và linh hoạt hơn trong vận động.
Chữa yếu sinh lý
Rượu đinh lăng cũng được biết đến với khả năng cải thiện chức năng sinh lý ở cả nam và nữ, giúp tăng cường khả năng tình dục và cải thiện sức khỏe sinh sản.
Tác dụng khác
Ngoài ra, rượu đinh lăng còn có thể giúp thanh lọc cơ thể, loại bỏ độc tố, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện sức khỏe của gan. Nó cũng được sử dụng để làm đẹp da, giảm cân một cách tự nhiên và an toàn.
Tuy rượu đinh lăng mang lại nhiều lợi ích, nhưng cần sử dụng một cách điều độ và thận trọng, đặc biệt là với những người có bệnh lý nền hoặc phụ nữ mang thai và cho con bú.
Cách Ngâm Rượu Đinh Lăng
Trong quá trình ngâm rượu đinh lăng, bước đầu tiên và quan trọng nhất là việc chọn lựa nguyên liệu cao cấp. Bạn cần xem xét và chọn nguyên liệu dựa trên các tiêu chuẩn sau:
Cách chọn củ Đinh lăng ngâm rượu tốt nhất
Lựa chọn củ đinh lăng là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định đến chất lượng của rượu ngâm. Trên thị trường hiện có hai biến thể của củ đinh lăng là đinh lăng lá nhỏ và đinh lăng lá lớn, trong đó, củ đinh lăng lá nhỏ thường được ưu tiên hơn vì chất lượng cao hơn.
Củ đinh lăng càng lâu năm thì hiệu quả sử dụng càng cao. Củ từ 3 đến 5 năm tuổi, nặng từ 1kg trở lên, thường là lựa chọn tốt nhất cho việc ngâm rượu. Tuy nhiên, do mục đích lợi nhuận, thị trường có một số củ đinh lăng giả mạo hoặc kém chất lượng. Do đó, việc mua củ đinh lăng từ những nguồn cung cấp đáng tin cậy là rất cần thiết.
Cách chọn rượu ngâm củ đinh lăng tốt nhất
Về việc chọn rượu để ngâm, rượu cũng là một thành phần không kém phần quan trọng. Loại rượu nên sử dụng để ngâm là loại có độ cồn từ 40 – 45 độ. Nồng độ cồn ở mức này không chỉ giúp tạo ra màu sắc đẹp cho rượu đinh lăng mà còn giúp chiết xuất hiệu quả các chất dinh dưỡng từ củ, nâng cao công dụng của rượu.
Tuy nhiên, việc sử dụng rượu có nồng độ cồn quá 45 độ không được khuyến khích vì có thể làm rượu bị đậm màu và giảm chất lượng. Ngoài ra, việc chọn rượu được nấu thủ công từ men tự nhiên không chỉ đảm bảo an toàn khi sử dụng mà còn góp phần tăng cường hiệu quả và hương vị của rượu đinh lăng.
Cách ngâm rượu Đinh Lăng đơn giản đạt hiệu quả
Cách ngâm rượu Đinh Lăng tươi
Để ngâm rượu đinh lăng tươi một cách hiệu quả, bạn nên thực hiện theo các bước dưới đây:
Đầu tiên, cần làm sạch củ đinh lăng. Để loại bỏ mùi không mong muốn trong rượu ngâm, hãy cạo vỏ phần dưới cùng của củ, giúp các hoạt chất trong củ được tiết ra dễ dàng.
Khi củ đã được rửa sạch và khô hoàn toàn, đặt chúng vào trong hũ thủy tinh. Bạn có thể chọn cắt củ thành từng miếng nhỏ hoặc ngâm nguyên củ. Để tăng thêm hiệu quả, có thể kết hợp ngâm cùng với sâm cau hoặc bạch tật lệ.
Tiếp theo, đổ rượu vào hũ sao cho ngập hoàn toàn củ đinh lăng, đậy kín nắp lại. Lưu ý, với khoảng 1kg củ đinh lăng, chỉ cần sử dụng khoảng 3 – 4 lít rượu là đủ. Ngâm quá nhiều rượu có thể làm giảm độ đậm và hiệu quả của rượu thuốc.
Cuối cùng, bảo quản hũ rượu ở nơi khô thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp. Sau khoảng 30 ngày, rượu sẽ chuyển sang màu vàng và sẵn sàng để sử dụng.
Cách ngâm rượu Đinh Lăng khô
Đầu tiên, củ đinh lăng được cắt lát và phơi khô trong vòng 5 – 6 ngày. Để thu được 1kg đinh lăng khô, cần khoảng 4kg đinh lăng tươi.
Sau khi đã khô, rang củ trên lửa to trong khoảng 5 phút, để nguội và sau đó cho vào hũ thủy tinh và ngâm cùng với rượu.
Lượng rượu cần dùng để ngâm đinh lăng khô sẽ nhiều hơn so với khi ngâm đinh lăng tươi, khoảng 7 – 8 lít rượu cho mỗi kg đinh lăng khô. Lưu ý rằng, ngâm với lượng rượu này có thể làm giảm lượng hoạt chất saponin.
Thời gian để ngâm đinh lăng khô cần lâu hơn, khoảng 3 tháng trước khi sử dụng.
Mách bạn cách ngâm rượu chuẩn phương thuốc Đông Y
Rễ và củ đinh lăng sau khi được thu hoạch, rửa sạch và cắt nhỏ, sau đó phơi nắng khoảng 5 lần và phơi bóng râm 2 lần để khô hoàn toàn.
Chuẩn bị một bát nước vo gạo.
Đặt đinh lăng khô vào chảo lớn, vừa rưới nước vo gạo lên trên vừa rang khoảng 5 – 7 phút trên lửa nhỏ.
Khi đinh lăng có màu vàng nâu, tắt bếp và để nguội.
Sau đó, cho đinh lăng vào bình thủy tinh, đổ rượu vào sao cho 1kg đinh lăng khô được ngâm với khoảng 10 – 12 lít rượu, đậy kín nắp. Chờ đợi khoảng 3 tháng là rượu sẽ sẵn sàng để sử dụng.
Lưu ý khi ngâm rượu đinh lăng
Khi tiêu thụ rượu đinh lăng, cần nhớ rằng nhân sâm chứa các hợp chất saponin. Việc sử dụng liên tục có thể dẫn đến tình trạng chóng mặt, giảm huyết áp, và nôn mửa. Do đó, bạn chỉ nên uống một lượng vừa phải, khoảng 1 – 2 chén nhỏ mỗi ngày.
Nên tránh uống rượu đinh lăng vào buổi tối trước giờ đi ngủ vì có thể gây ra tình trạng hưng phấn, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Rượu đinh lăng để đạt được hiệu quả tốt nhất cần phải được ngâm trong một khoảng thời gian thích hợp. Rượu ngâm với củ đinh lăng tươi cần ít nhất 1 tháng, trong khi đó, củ đinh lăng khô cần được ngâm từ 3 tháng trở lên.
Cách Dùng Rượu Đinh Lăng
Rượu đinh lăng cần được ngâm từ 3 đến 6 tháng trước khi sử dụng. Dù vậy, theo kinh nghiệm truyền thống, việc ngâm trong ít nhất 4 tháng sẽ giúp chiết xuất hết tinh chất từ dược liệu, trong khi rượu chưa đạt thời gian ngâm đủ thường mang lại hiệu quả dược tính thấp và không rõ ràng.
Đinh lăng, một loại thảo dược tự nhiên, chứa nhiều thành phần có ích cho sức khỏe cả nam và nữ. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Theo nghiên cứu của Viện Y học Quân sự Việt Nam, chỉ nên tiêu thụ rượu đinh lăng có độ cồn nhẹ (30 độ), khoảng 1 – 2 chén nhỏ mỗi ngày hoặc 3 chén nhỏ mỗi ngày đối với những người mệt mỏi do làm việc nặng.
Nên duy trì mức sử dụng 1 – 2 chén rượu đinh lăng (tốt nhất sau bữa ăn) để thúc đẩy tiêu hóa, giảm mệt mỏi, tăng cường sức đề kháng, cải thiện hoạt động và chức năng não bộ, đồng thời hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa. Việc dùng quá liều lượng rượu đinh lăng có thể gây ra các vấn đề như say rượu thuốc, biểu hiện qua tiêu chảy, nôn mửa và mệt mỏi.
Lưu Ý Khi Sử Dụng Rượu Đinh Lăng
Vì Saponin có nhiều trong củ đinh lăng, và chất này có thể phá hủy hồng cầu, chỉ nên sử dụng khi thực sự cần thiết và phải tuân thủ liều lượng chính xác. Việc dùng rễ đinh lăng với liều lượng cao có thể dẫn đến tình trạng say thuốc, kèm theo cảm giác mệt mỏi, nôn mửa và tiêu chảy.
Quan trọng, chỉ nên sử dụng rễ của cây đinh lăng đã trưởng thành, từ 3 đến 5 tuổi trở lên.
Không tiêu thụ rượu hoặc các sản phẩm từ đinh lăng trước khi đi ngủ vào buổi tối vì có thể gây ra tình trạng hưng phấn, kích thích thần kinh, từ đó làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Rượu đinh lăng ngâm bao lâu thì sử dụng được
Rượu đinh lăng thường sẵn sàng để sử dụng sau khoảng thời gian ngâm ít nhất 3 tháng. Tuy nhiên, để rượu có hương vị thơm ngon hơn, bạn nên ngâm rượu trong thời gian dài hơn, ít nhất là 6 tháng.
Mặc dù rượu đinh lăng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, việc sử dụng đúng liều lượng là rất quan trọng để tối ưu hóa những công dụng mà rượu mang lại.
Kết luận
“Uống rượu đinh lăng có tác dụng gì” không chỉ là câu hỏi về lợi ích sức khỏe mà còn là lời nhắc nhở về việc sử dụng đúng cách. Để tối ưu hóa công dụng của rượu đinh lăng, việc tuân thủ liều lượng và thời gian ngâm là rất quan trọng. Hy vọng thông tin này giúp bạn sử dụng rượu đinh lăng một cách hiệu quả và an toàn.
