Bồ công anh khô là một trong những loại trà phổ biến và được ưa chuộng nhờ vào hương vị đặc biệt và các lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Trong bài viết này, Tra Most cùng bạn khám phá về cách chọn mua và sử dụng trà bồ công anh khô một cách hiệu quả trong bài viết dưới đây nhé!
Cây Lactuca indica, thường được biết đến với các tên khác như diếp hoang, rau bồ cóc, mũi mác hay rau lưỡi cày, thuộc họ cúc Asteraceae.
Để nhận biết loài cây này, có thể nhìn nhận qua những đặc điểm sau: Thân cây nhỏ, thẳng đứng, có chiều cao từ 1 đến 3 mét và vỏ thân mịn. Thân cây không có hoặc chỉ có rất ít nhánh.
Nguồn gốc
Cây bồ công anh là một loại thực vật thân thảo, thuộc họ cúc, mang tên khoa học là Lactuca indica. Ngoài tên gọi phổ biến là bồ công anh, loài cây này còn được biết đến với nhiều tên khác như phù công anh, rau bồ cóc, diếp dại, mũi mác, rau mũi cày.
Bồ công anh phân bố chủ yếu ở các quốc gia trong khu vực Nam Á, Đông Á và Đông Nam Á. Ở Việt Nam, loài cây này thường mọc tự nhiên ở miền Bắc, thường xuất hiện ven đường, ven sông, hồ hoặc trên các dốc núi. Hiện nay, với nhu cầu sử dụng hoa bồ công anh trong việc chữa bệnh tăng cao, nhiều nơi đã trồng cây này, có thể trồng từ hạt hoặc cắt gốc đều được.
Đặc điểm
Đặc điểm sinh trưởng
Bồ công anh phát triển mạnh mẽ và nhanh chóng, thích hợp trồng ở những vùng có độ ẩm cao như ven sông, suối, hoặc hồ. Loài cây này tập trung phân bố chủ yếu ở vùng núi Tây Bắc của Việt Nam.
Hoa bồ công anh thường nở vào dịp Tết, được ưa chuộng để trang trí trong nhà.
Đặc điểm hình dáng của cây bồ công anh
Bồ công anh là loại cây thân thảo nhỏ, có chiều cao trung bình từ 60 đến 300cm. Thân cây mọc thẳng đứng, nhẵn, không có lông, và thường không phân nhánh hoặc ít phân cành.
Lá của cây có dạng thuôn dài hoặc hình mũi mác, có kích thước từ 15 đến 18cm. Đầu lá thuôn nhọn, gân lá không có cuống. Mép lá thường được chia thành nhiều thùy răng cưa to, thô. Mặt trên của phiến lá thường màu xanh lục, còn mặt dưới có màu xanh xám.
Hoa bồ công anh thường mọc gần đỉnh ngọn cây, có hình dạng chùy và thường mọc thành cụm hoa tròn. Cuống hoa dài khoảng từ 10 đến 26cm, tổng bao hình trứng. Mỗi trụ hoa thường có từ 23 đến 30 bông hoa nhỏ, màu vàng nhạt hoặc trắng sữa, với kích thước từ 12 đến 15cm.
Quả của bồ công anh có hình elip, màu đen, nhẵn nhụi, với mỏ quả dài. Xung quanh quả thường có màu lông trắng bao phủ dọc theo gân quả.
Các loại bồ công anh
Có khoảng 12 loài cây bồ công anh đã được phát hiện, nhưng hai loài phổ biến nhất là Bồ công anh Việt Nam; Bồ công anh Trung Quốc và Bồ công anh Chỉ Thiên
Cây bồ công anh tại Việt Nam
Đặc điểm
Trên toàn cầu, có ba loài bồ công anh được phát hiện, trong đó bồ công anh Việt Nam là một trong số đó. Cây này phổ biến ở vùng đồng bằng và trung du miền núi phía bắc của Việt Nam.
Cây này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như rau diếp hoang, diếp trời, cây rau bồ cóc, múi mác, rau mũi cày… nó mọc hoang rộng rãi ở các tỉnh phía bắc, Bắc Trung Bộ và các khu vực có đất đai ẩm ướt, như vườn, ven đường hoặc bãi sông.
Loài cây này còn được gọi là bồ công anh cao vì có thân cao từ 60 – 100cm, lá mỏng nhăn nheo, gần như không có cuống, mặt trên lá có màu nâu sẫm, mặt dưới lá có màu nâu nhạt, mép lá có hình răng cưa.
Thân thẳng, đường kính 0,2cm, có mấu mang lá thường được thu hoạch vào tháng 5 – 7, bộ phận được sử dụng chủ yếu là lá và cành.
Công dụng
Bồ công anh được trồng để sử dụng trong y học dân tộc ở nhiều vùng như Hòa Bình, Đà Lạt, Hà Nội, Vĩnh Phúc… Loài cây này có nhiều tác dụng như: chữa quai bị, đau dạ dày, ợ chua, táo bón, chữa sưng vú, tắc tia sữa, thiếu sữa ở phụ nữ đang nuôi con… Tuy nhiên, uống nước sắc từ cây bồ công anh Việt Nam thường gây mệt mỏi, uể oải sau 2-3 ngày, do đó các bác sĩ, thầy thuốc dân gian thường khuyến cáo không nên sử dụng bồ công anh cao mà không có sự kết hợp với các loại thảo dược khác.
Cây bồ công anh Trung Quốc
Đặc điểm
Bồ công anh Trung Quốc, thường được biết đến với tên gọi bồ công anh lùn, cao chỉ khoảng 60cm. Đây là một loại thảo dược quý có khả năng chữa trị nhiều loại bệnh và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Cây bồ công anh Trung Quốc được ưa chuộng sử dụng ở Việt Nam, thường thấy mọc tự nhiên nhiều ở đây và cũng được trồng tại một số khu vực khác trong nước, đã được các nhà nghiên cứu chứng minh có hiệu quả trong việc điều trị bệnh và bảo vệ sức khỏe.
Đặc điểm nhận biết của cây bồ công anh lùn:
Thân cây ngắn, chỉ cao từ 40 – 60cm.
Lá cây mọc thẳng từ rễ lên, màu xanh lục, mặt trên thường đậm màu hơn mặt dưới, hình dạng lá đơn, mọc thành từng chùm ở gốc cây giống như hình hoa nhị, cuống lá phẳng.
Rễ cây hình trụ, mọc thẳng xuống dưới đất.
Hoa màu vàng, nở ở đỉnh cây, khi già thường có thể thu hoạch được hạt.
Quả có màu đen, hình dạng dài và thuôn hẹp, từ 0.3 – 0.4cm.
Mọi bộ phận của cây đều có thể sử dụng làm thuốc, bao gồm rễ, lá, thân và hoa.
Tác dụng
Bồ công anh Trung Quốc cũng có nhiều tác dụng trong lĩnh vực y học giống như bồ công anh Việt Nam. Cây này chứa nhiều dưỡng chất và được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý. Một số tác dụng thông thường của nó bao gồm:
Giúp giảm sưng vú và tắc tia sữa.
Hỗ trợ trong việc ức chế sự phát triển của khối u, thường được dùng kết hợp trong điều trị ung thư.
Điều trị các vấn đề về tiêu hóa như đau dạ dày, loét dạ dày hoặc tiêu chảy.
Chữa các vấn đề về da như mụn nhọt hoặc viêm nang lông.
Giúp làm lành các vết thương lở loét.
Hỗ trợ trong việc giảm viêm kết mạc mãn tính.
Có tác dụng chống loãng xương và tăng cường sức khỏe chung của cơ thể.
Hỗ trợ trong việc điều trị các vấn đề về nhuận tràng và viêm ruột.
Cây bồ công anh chỉ thiên
Loài cây này thường thấy mọc ở miền Nam của nước ta. Không phổ biến như hai loại bồ công anh khác, cây này thường được sử dụng cho mục đích làm cảnh, trà hoặc trồng làm rau ăn. Tuy nhiên, không như hai loại bồ công anh khác, cây này không được biết đến với khả năng chữa bệnh.
Cây bồ công anh thiên hướng còn được gọi là cây thổi lửa, cỏ lưỡi chó, cỏ lưỡi mèo hoặc theo các tên gọi khác như cỏ tát nai của người dân tộc Thái, hay nhả đản của người tỳ…
Mặc dù cả ba loại cây bồ công anh này đều có thể được sử dụng làm trà, rau hoặc cây thuốc, tuy nhiên, vì dược tính của mỗi loại khác nhau, người bệnh cần phải cẩn trọng khi sử dụng. Lưu ý rằng loại bồ công anh lùn đã được các nhà khoa học nghiên cứu và chứng minh, không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn có hiệu quả trong việc điều trị bệnh.
Cách làm ra bồ công anh khô
Để làm bồ công anh khô, bạn có thể tuân theo các bước sau:
Chọn lựa: Chọn những bông hoa bồ công anh tươi mới, không bị hỏng hoặc mục nát. Lựa chọn bông hoa ở thời điểm sáng sớm hoặc vào buổi tối khi chúng chưa mở hoàn toàn.
Rửa sạch: Rửa nhẹ nhàng các bông hoa bồ công anh dưới nước lạnh để loại bỏ bất kỳ bụi bẩn nào.
Làm khô bằng không khí: Để bồ công anh tự nhiên khô, bạn có thể treo chúng lên một dây hoặc móc treo ở nơi khô ráo và thoáng đãng, tránh ánh nắng trực tiếp.
Sử dụng máy sấy: Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian và đảm bảo quá trình làm khô nhanh chóng, bạn có thể sử dụng máy sấy hoặc máy sấy tóc ở nhiệt độ thấp. Lưu ý không sử dụng nhiệt độ quá cao để tránh làm hỏng bông hoa.
Theo dõi quá trình làm khô: Theo dõi quá trình làm khô và kiểm tra đều đặn để đảm bảo bông hoa không bị quá khô hoặc ẩm ướt.
Bảo quản: Sau khi bông hoa đã khô hoàn toàn, bạn có thể bảo quản chúng trong hộp đựng có nắp kín hoặc túi zip để giữ cho bồ công anh khô luôn giữ được hình dáng và màu sắc tốt nhất.
Các bài thuốc dân gian từ bồ công anh khô
Dưới đây là một số bài thuốc dân gian từ bồ công anh:
Trà bồ công anh chữa đau dạ dày và tiêu chảy
Chuẩn bị: Lá bồ công anh khô.
Cách làm: Đun sôi nước, sau đó cho lá bồ công anh vào và đun nhỏ lửa trong khoảng 5-10 phút.
Cách sử dụng: Uống trà này hàng ngày để giúp giảm đau dạ dày và làm giảm triệu chứng tiêu chảy.
Bồ công anh chữa viêm nhiễm đường tiểu
Chuẩn bị: Lá bồ công anh khô.
Cách làm: Nấu lá bồ công anh trong nước cho đến khi nước sắc đậm.
Cách sử dụng: Uống nước sắc bồ công anh này mỗi ngày để giúp giảm viêm nhiễm đường tiểu.
Bồ công anh chữa đau bụng kinh
Chuẩn bị: Lá bồ công anh khô.
Cách làm: Đun sôi nước, sau đó cho lá bồ công anh vào và đun nhỏ lửa trong khoảng 5-10 phút.
Cách sử dụng: Uống trà này hàng ngày trong thời kỳ kinh nguyệt để giúp giảm đau bụng và các triệu chứng liên quan.
Lưu ý: Trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc dân gian nào từ bồ công anh, bạn nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Lưu Ý Khi Sử Dụng
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng cây bồ công anh:
Bảo quản điều kiện: Để đảm bảo chất lượng, hãy bảo quản bồ công anh ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh xa ánh sáng trực tiếp và ẩm ướt.
Theo dõi phản ứng cơ thể: Khi sử dụng bồ công anh, hãy theo dõi cơ thể để phát hiện các phản ứng như mẫn cảm và viêm da. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào xuất hiện, hãy ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Tương tác với các loại thuốc khác:
Sử dụng bồ công anh kèm với các loại kháng sinh có thể làm giảm hiệu quả của thuốc.
Bồ công anh chứa một lượng kali đáng kể, điều này có thể gây mất cân bằng khoáng chất trong cơ thể khi sử dụng cùng với các loại thuốc lợi tiểu.
Bồ công anh cũng có thể làm giảm độ thẩm thấu của các loại thuốc gan.
Những người nên và không nên dùng bồ công anh
Không nên sử dụng cây bồ công anh cho những nhóm đối tượng sau đây:
Trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
Những người mẫn cảm với loại thảo dược này.
Người mắc các bệnh như đái tháo đường, mất cân bằng điện – nước sinh lý, tăng huyết áp hoặc suy tim sung huyết.
Người mắc hội chứng ruột kích thích, bệnh tiêu hóa, hoặc tắc nghẽn ống dẫn mật.
Mua Bồ Công Anh Khô Chất Lượng Ở Đâu?
Để tìm mua trà bồ công anh chất lượng, bạn có thể lựa chọn từ nhiều nguồn khác nhau như chợ truyền thống, các cửa hàng thực phẩm chuyên bán trà và cà phê, các siêu thị lớn, và cả các trang thương mại điện tử uy tín.
Giá cả của trà bồ công anh trên thị trường có thể biến động tùy theo chất lượng và thương hiệu. Khi mua trà bồ công anh, bạn cũng nên xem xét về nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm để đảm bảo có được những lợi ích sức khỏe tối đa.
Ví dụ, trà bồ công anh sấy lạnh kết hợp với cỏ ngọt từ thương hiệu Tramost có giá dao động từ 56.000đ đến 70.000đ mỗi hộp. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể tham khảo tại đây!
Kết luận
Việc tìm mua trà bồ công anh khô là một quy trình quan trọng đòi hỏi sự cân nhắc và lựa chọn kỹ lưỡng từ nguồn cung đến chất lượng sản phẩm. Bằng cách lựa chọn các nguồn hàng uy tín và có nguồn gốc rõ ràng, bạn có thể đảm bảo rằng bạn đang tận hưởng những lợi ích sức khỏe tốt nhất từ trà bồ công anh khô.
