Chè vằng, còn được gọi là chè mỏ s, cước man, cẩm văn,… nổi tiếng trong giới các bà mẹ nhờ vào khả năng tăng cường sản xuất sữa. Bên cạnh đó, loại thảo dược này còn sở hữu tính năng chống viêm và kháng khuẩn đáng kể. Cùng Tra Most tìm hiểu sâu hơn về Chè Vằng: Nguyên Liệu Dân Dã, Công Dụng Vô Biên, hãy theo dõi bài viết chi tiết sau đây nhé!
Tên khoa học của chè vằng là Jasminum subtriplinerve Blume, thuộc họ nhài.
Loại thảo dược này thường phát triển thành từng bụi. Lá của nó mọc đối xứng với hình dạng bầu dục hoặc giống hình mũi mác, phần gốc tròn và đỉnh lá nhọn. Hoa nở thành từng chùm. Khi quả của cây chín, chúng chuyển sang màu đen.
Phần của cây thường được sử dụng làm thuốc bao gồm cành và lá xanh, được phơi hoặc sấy khô để bảo quản và sử dụng sau này.
Thành phần chính trong chè vằng
Chè vằng chứa các thành phần hóa học quan trọng như Ancaloid, flavonoid và glycozit, với những công dụng chi tiết sau:
Flavonoid giúp chống lại quá trình oxy hóa trong cơ thể, đồng thời thể hiện khả năng chống độc tố, bảo vệ và tăng cường chức năng của gan.
Glycozit giúp cải thiện hệ tiêu hóa, kích thích sự ngon miệng, từ đó hỗ trợ quá trình hấp thụ dưỡng chất và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Ancaloid, một hợp chất quý, đem lại lợi ích trong việc chống lại các tế bào ung thư, hạ thấp huyết áp, có khả năng diệt khuẩn và ảnh hưởng tích cực đến hệ thần kinh trung ương, cải thiện tình trạng stress và mệt mỏi.
Phân bố, thu hái và chế biến.
Phân bố
Chè vằng là loại cây có mặt rộng rãi trên khắp đất nước Việt Nam, phát triển tự nhiên ở nhiều khu vực khác nhau.
Thu hái và chế biến
Về quy trình thu hái và sơ chế, sau khi thu hoạch, loại cây này có thể được sử dụng ngay ở dạng tươi hoặc được xử lý để bảo quản lâu dài bằng cách sấy khô hoặc phơi khô tự nhiên. Cách thức bảo quản này giúp giữ gìn hương vị và các thành phần hóa học quý giá, đảm bảo chất lượng khi sử dụng sau này.
Bộ phận sử dụng cây Chè vằng
Các bộ phận của chè vằng được sử dụng làm dược liệu chủ yếu là cành và lá. Cây có thể được thu hoạch quanh năm, với việc sử dụng ngay sau khi thu hái hoặc qua các quy trình phơi khô, sấy khô để bảo quản. Khi sử dụng, chè vằng mang lại hương vị hơi đắng và chát, tính ấm, không gây độc hại. Về mặt y học cổ truyền, nó được biết đến với nhiều công dụng như thanh nhiệt cơ thể, lợi tiểu, giảm phù nề, giải phong (điều trị các triệu chứng do gió), hoạt huyết (tăng cường lưu thông máu), điều hòa kinh nguyệt và giảm viêm nhiễm.
Công dụng của chè vằng
Chè Vằng: Tác Dụng Với Phụ Nữ Sau Sinh
Thành phần của chè vằng không chỉ giúp tăng cường sản xuất sữa mẹ, mà còn hỗ trợ giảm mỡ bụng, giảm cân hiệu quả.
Đồng thời, khả năng kháng viêm và kháng khuẩn trong còn giúp làm lành các vết thương sau sinh nhanh chóng. Uống nước chè vằng hàng ngày là cách tốt để phát huy những lợi ích này.
Người bị mất ngủ
Giúp người dùng có cảm giác ngon miệng hơn. Các hoạt chất trong chè vằng giảm triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, đồng thời cải thiện chất lượng giấc ngủ. Sử dụng đều đặn hàng ngày, chỉ sau khoảng 1 tuần, bạn sẽ thấy sự cải thiện rõ rệt trong các triệu chứng này.
Chè Vằng: Kỳ Diệu Trong Việc Kiểm Soát Đường Huyết
Chè vằng còn giúp điều trị các vấn đề liên quan đến cao huyết áp, mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ nhờ khả năng giảm nhiệt, mát gan và hoạt huyết tiêu viêm. Các chuyên gia y tế khuyên người bệnh nên sử dụng hàng ngày để cải thiện tình trạng sức khỏe.
Tác động tích cực tới gan
Đối với vấn đề đau gan, vàng da, bạn có thể chuẩn bị 20g chè vằng và 20g ngấy hương, sau đó nấu với 200ml nước cho đến khi còn lại 50 ml. Uống nước này trong ngày giúp cải thiện tình trạng sức khỏe.
Tác dụng giảm cân hiệu quả
Đây là một phương pháp giảm cân hiệu quả khi sử dụng thay nước lọc hàng ngày.
Hỗ trợ điều trị kinh nguyệt không đều
Trong việc điều trị kinh nguyệt không đều, một bài thuốc từ loại thảo dược này có thể giúp. Chuẩn bị 20g chè vằng, 16g hy thiêm, 16g ích mẫu và 8g ngải cứu, sắc với 400ml nước. Chia ra uống hết trong ngày sẽ mang lại hiệu quả.
Hỗ trợ điều trị áp xe vú
Chè vằng còn hỗ trợ điều trị áp xe vú. Sử dụng một nắm lá tươi, giã nát và trộn với cồn, đắp lên ngực trong khoảng 30 phút mỗi ngày 3 lần.
Đối với đau bụng kinh, chậm kinh, nấu 1 kg cành lá chè phơi khô với 3 lít nước, chắt nước và tiếp tục nấu đặc thành cao. Sử dụng 1-2g mỗi lần với nước ấm.
Tốt cho răng miệng
Trong điều trị các bệnh răng miệng, lá tươi giúp diệt khuẩn trong khoang miệng khi nhai lá tươi.
Tốt cho người cao tuổi
Cuối cùng, nó còn tăng cường sức khỏe cho người cao tuổi, giúp cải thiện tuần hoàn máu
Chè Vằng: Bật Mí Cách Dùng Để Tối Ưu Hóa Hiệu Quả
Mặc dù chè vằng rất có lợi cho phụ nữ sau sinh, nhưng việc sử dụng không đúng cách có thể biến nó thành một tác nhân gây hại. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách sử dụng an toàn và hiệu quả để tăng cường lợi sữa:
Chè Vằng Khô
Cành và lá sau khi được chặt nhỏ, cần được phơi khô kỹ càng.
Khi sử dụng, mẹ cần lấy khoảng 50g chè vằng khô, rửa sạch với nước nóng để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.
Sau đó, đun sôi cùng với 2 lít nước trong khoảng 15 phút để các dưỡng chất tiết ra. Khi đun xong, nên rót vào bình giữ nhiệt để thưởng thức.
Ưu và Nhược Điểm của Chè Vằng Khô
Ưu điểm: Nước chè thơm hơn, và mẹ có thể kiểm soát chất lượng chè vằng tốt hơn, không lo lẫn tạp chất.
Nhược điểm: Cần thời gian chuẩn bị và đun nấu. Khi đun, chưa thể tiết ra hết tất cả các tinh chất của chè vằng.
Cao Chè Vằng
Cao chè vằng được tạo ra từ quá trình cô đặc thân và lá. Khi dùng, mẹ chỉ cần cắt một miếng cao (theo liều lượng gợi ý của nhà sản xuất) và pha cùng với 2 lít nước sôi).
Ngoài việc uống chè vằng, mẹ cũng nên chú trọng đến chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý để tăng cường chất lượng và nguồn sữa. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý không nên uống quá nhiều chè hoặc sử dụng trong thời gian dài.
Mẹ cũng có thể kết hợp sử dụng các loại nước uống khác có lợi cho việc tăng cường lợi sữa như nước đậu đen, đậu đỏ hoặc gạo lứt rang.
Tác hại của chè vằng
Sử dụng chè vằng có thể gây ra rối loạn nhu động ruột và gây hao hụt dưỡng chất.
Việc sử dụng nước chè vằng với liều lượng quá lớn hoặc ở dạng đậm đặc có thể gây ra rối loạn nhu động ruột, dẫn đến những vấn đề tiêu hóa không mong muốn. Khi nhu động ruột bị ảnh hưởng, hoạt động tiêu hóa bị suy giảm, từ đó có thể dẫn đến tình trạng táo bón. Điều này chủ yếu xảy ra khi bạn uống với số lượng quá mức khuyến nghị hoặc chuẩn bị nước chè quá cô đặc mà không tuân thủ hướng dẫn pha chế phù hợp.
Tác hại của chè vằng đối với việc ngừng cho con bú và hạ huyết áp quá mức.
Chè vằng được biết đến là loại thức uống có lợi cho những người mắc bệnh cao huyết áp, giúp hạ áp và ổn định huyết áp. Tuy nhiên, đối với những người có huyết áp thấp hoặc có tiền sử huyết áp thấp, việc sử dụng cần được hạn chế. Nếu uống chè với lượng lớn, nó có thể gây giảm huyết áp xuống dưới mức an toàn, dẫn đến các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt và buồn nôn do huyết áp hạ thấp quá mức, ảnh hưởng đến sự cân bằng và sức khỏe của cơ thể.
Sử dụng chè vằng có thể có tác động xấu đến thận
Trong y học cổ truyền Đông y, chè vằng được đánh giá là có tính chất mát, với các công dụng chính như thanh nhiệt, giải độc cơ thể và tăng cường khả năng lợi tiểu. Chính vì vậy, nếu sử dụng chè liên tục và với lượng lớn trong một khoảng thời gian dài, nó có thể gây tăng tần suất đi tiểu. Điều này, không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày, mà còn khiến thận phải làm việc nhiều hơn bình thường, dẫn đến tình trạng quá tải. Lâu dài, điều này có thể gây sưng tấy và ảnh hưởng đến nhu mô thận, làm suy giảm chức năng thận.
Gây tắc sữa cho mẹ sau sinh
Mặc dù chè vằng có lợi ích trong việc kích thích sữa về nhanh và cải thiện mùi thơm của sữa cho phụ nữ sau sinh, nhưng việc sử dụng quá đà lại có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn. Nếu uống liên tục với lượng lớn, thay vì hỗ trợ quá trình tiết sữa, nó có thể trở thành nguyên nhân gây tắc nghẽn các tia sữa. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu và đau đớn cho các bà mẹ, mà còn ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ, làm giảm lượng sữa tiết ra và ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
Những người không nên uống chè vằng
Trẻ em dưới hai tuổi
Nằm trong nhóm đặc biệt cần hạn chế sử dụng chè vằng. Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, mặc dù chè có các tác dụng như lợi tiểu, mát gan, nhưng ở trẻ nhỏ dưới hai tuổi, việc sử dụng không đúng liều lượng có thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, trước khi quyết định cho trẻ sử dụng chè vằng, phụ huynh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa.
Những người có huyết áp không ổn định
Việc uống chè vằng cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Cả người có huyết áp cao lẫn thấp đều nên tránh sử dụng chè vằng do nguy cơ gây ra các vấn đề sức khỏe như chóng mặt, nhức đầu, hoa mắt đối với huyết áp thấp, và nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng cho những người huyết áp cao.
Phụ nữ mang thai
Cần tránh sử dụng chè vằng. Mặc dù chè vằng có lợi ích rõ ràng trong việc kích thích lợi sữa sau sinh, nhưng trong thời kỳ mang thai, chè vằng lại có thể gây co bóp cổ tử cung, tăng nguy cơ sinh non, đe dọa sảy thai hoặc thậm chí gây sảy thai. Do đó, phụ nữ mang thai chỉ nên cân nhắc sử dụng sau khi sinh nở.
Trên đây, Tramost đã cung cấp cho bạn thông tin về Chè Vằng: Phương Thuốc Tự Nhiên Cho Cuộc Sống Khỏe Mạnh. Hy vọng rằng các thông tin này sẽ giúp ích cho tất cả mọi người. Khi kết hợp chè vằng với hy thiêm thảo sẽ tạo ra một thực phẩm giúp giảm cân hiệu quả. Tìm hiểu thêm về dược liệu hy thiêm thảo tại đây nhé!
